Zimowa Pascha: Świątynie Żywego Boga
W Kościele prawosławnym Dziewica Maria jest obrazem tych, którzy są zbawieni. Jeśli Jezus Chrystus jest Zbawicielem, to Maria jest par excellence obrazem zbawionych. Jest w każdym aspekcie swego życia, jak często mówił to ojciec Aleksander Schmemann, nie wielkim wyjątkiem, a raczej wielkim przykładem. Od poczęcia do zaśnięcia, to znaczy prawdziwej i realnej śmierci pokazuje, jakimi muszą być wszyscy ludzie, kiedy są uświęceni przez Ducha Świętego, jako słudzy Boga i naśladowcy Chrystusa. [1]
W święcie wejścia Marii do świątyni widzimy, że matka Chrystusa jest nieustannie opiewana jako „żywa świątynia świętej chwały Chrystusa Boga naszego”. Jest wychwalana jako „żywa arka, która ogarnęła nieogarnione Słowo”. Czczona jako „świątynia ogarniająca Boga”, uświęcona Duchem Świętym, by być „mieszkaniem Najwyższego”. Wchodzi do Świętego Świętych, by stać się „żywym Świętym Świętych”, tą w której Chrystus jest uformowany, czyniąc ją i każdego, kto jest z nią zjednoczony w wierze „siedzibą nieba”.
Ty przewyższasz niebiosa, Ty jesteś świątynią i pałacem, Ty, Najczystsza, zamieszkałaś w Bożej świątyni i przygotowałaś się, aby być Bożym przybytkiem dla Jego przyjścia.
Chwalmy w pieśniach sławną drogę Bogurodzicy, Ona bowiem dzisiaj jako świątynia Boża jest przynoszona do świątyni, jako najdroższy dar, zgodnie z proroctwami.
Wszyscy jesteśmy stworzeni, by być żywymi świątyniami Boga. Jesteśmy stworzeni, by być mieszkaniem Jego chwały. Jesteśmy ukształtowani na Jego obraz i podobieństwo, by być siedzibą Jego obecności. Pierwszy chrześcijański męczennik, arcydiakon Stefan, którego pamięć obchodzona jest w trzeci dzień świąt Bożego Narodzenia, był zabity za głoszenie tego fenomenu, kiedy świadczył, że „Najwyższy jednak nie mieszka w dziełach rąk ludzkich”, „Bo słyszeliśmy, jak mówił, że Jezus Nazarejczyk zburzy to miejsce i pozmienia zwyczaje, które nam Mojżesz przekazał.” (Dz 7,48; 6,14) [zobacz też J 2, 19-21; Mt 26, 61; 27,40]. Apostoł Paweł głosi tę samą doktrynę jasno i jednoznacznie, kiedy pisze do Koryntian i do nas: „My bowiem jesteśmy pomocnikami Boga, wy zaś jesteście uprawną rolą Bożą i Bożą budowlą” (1 Kor 3,9).
„Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? Jeżeli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest świętą, a wy nią jesteście”. (1 Kor 3, 16-17).
To samo nauczanie można znaleźć w Liście do Efezjan i w słowach Jezusa zapisanych w Ewangelii Jana „Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go, i przyjdziemy do niego, i będziemy u niego przebywać.” (J 14,23).
„bo przez Niego jedni i drudzy w jednym Duchu mamy przystęp do Ojca. A więc nie jesteście już obcymi i przychodniami, ale jesteście współobywatelami świętych i domownikami Boga – zbudowani na fundamencie apostołów i proroków, gdzie kamieniem węgielnym jest sam Chrystus Jezus. W Nim zespalana cała budowla rośnie na świętą w Panu świątynię, w Nim i wy także wznosicie się we wspólnym budowaniu, by stanowić mieszkanie Boga przez Ducha”. (Ef 2, 18-22), [zobacz również 1 P 2, 4-5].
Jezus Chrystus, Syn, Słowo, Obraz Boga, jest fizycznie i duchowo uformowany w ciele Marii, więc może być uformowany w nas również (zobacz Gal 4,19). To jest znaczenie Bożego Narodzenia, które jest znaczeniem życia jako takiego, Chrystus jest w nas i my jesteśmy w Chrystusie, Bóg z nami i my z Bogiem.
Duch jest w nas, aby Duch mógł wypływać z nas, uświęcając świat wokół nas. To nie jest tylko zwykła symbolika, kwiecisty język liturgii i Pisma. To poważna sprawa. To sprawa życia i śmierci. Bo albo jesteśmy żyjącym naczyniem Boga – „ziemskim naczyniem”, by być pewnym, by pokazać, jak po raz kolejny potwierdza apostoł – że „z Boga była owa przeogromna moc, a nie z nas” (2 Kor 4,7) – albo jesteśmy, by użyć jeszcze raz języka apostoła, „naczyniem [zasługujące] na gniew”, gotowym na zagładę w naszej grzeszności przez Boską sprawiedliwą chwałę. (Rz 9,22)
Kiedy idziemy drogą do Zimowej Paschy, wybór stawiany przed nami jest jasny. Możemy iść „wąską drogą”, która prowadzi do życia, lub możemy iść „szeroką drogą”, która prowadzi do destrukcji (Mt 7, 13-14). Możemy, jak Maria, przylgnąć do Pana i zostać Jego mieszkaniem w Duchu. Lub możemy przez grzech i niemoralność wybrać śmierć w nicości, którą jesteśmy, dopóki sam Pan w nas nie zamieszka. „Ten zaś, kto się łączy z Panem, jest z Nim jednym duchem.” (1 Kor 6,17).
Niechaj raduje się teraz najwyższe niebo i obłoki niech kropią z weselem z powodu niezwykłych i wielkich czynów naszego Boga: Oto bowiem brama zwrócona na Wschód, zrodzona według obietnicy z niepłodnej i nierodzącej, zostaje poświęcona Bogu w Jego przybytku, dzisiaj zostaje przyprowadzona do świątyni jako czysta ofiara. Niechaj raduje się Dawid, trącając gęśle i mówiąc: „Przywiodą królowi dziewice w ślad za Nią, Jej bliskie zostaną przywiedzione do wnętrza Bożej arki, do wnętrza Jego oczyszczalnicy”, aby wychować Ją w przybytku Tego, który od wieków jest zrodzony z Ojca na zbawienie dusz naszych.[2]
[1] Zgodnie z prawosławną teologią dogmatyczną, poczęcie Marii przez Joachima i Annę jest dokładnie takie, jak nasze własne. Nie ma potrzeby szczególnej, Boskiej interwencji, aby usunąć „zmazę” (macula po łacinie) grzechu pierworodnego, bo żadna „zmaza” grzechu nie jest przekazywana w akcie poczęcia. Zatem prawosławni nie mają doktryny ani święta „niepokalanego poczęcia”. Również zaśnięcie Marii jest postrzegane jako prawdziwa śmierć, która jest od razu wypełniona w jej zmartwychwstaniu i chwale, bo w niej pełnia Chrystusowego zwycięstwa nad śmiercią jest wypełniona i celebrowana.
[2] Wieczernia święta. Tytuł „Brama zwrócona na Wschód” jest przypisany przez liturgię Marii, bo Chwała Pana weszła przez tę bramę do świątyni jerozolimskiej, która wtedy była zapieczętowana, aby żaden zwykły śmiertelnik nie mógł tam wejść, symbolizując szczególne narodzenie Syna Bożego z Jego zawsze Dziewicy matki. Zobacz Ez 43, 1-5; 44, 1-4.
Cytaty z Pisma Świętego za Biblią Tysiąclecia.
Stichery święta w tłumaczeniu ks. Henryka Paprockiego.
Thomas Hopko – amerykański ksiądz prawosławny, były wykładowca i dziekan Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood, autor popularnych audycji radiowych.
Niniejszy tekst to jeden z rozdziałów książki “The Winter Pascha – Readings for the Christmas-Epiphany Season”.
tłum. Anna Czerewacka
Zimowa Pascha: wstępne okazanie Bożej dobroci
Podczas pierwszych dni postu bożonarodzeniowego Kościół obchodzi święto wejścia małej Marii do świątyni jerozolimskiej. Nazywane w Kościele Wprowadzeniem do Świątyni Najświętszej Bogurodzicy święto, które nie należy do opisanych w Biblii wydarzeń, jest jednym z dwunastu głównych świat prawosławnego roku cerkiewnego [1]. Jego celem nie jest dokładne świętowanie historycznego zdarzenia, a raczej celebracja dogmatycznej tajemnicy chrześcijańskiej wiary – to znaczy, że każda istota ludzka jest stworzona, by być żywą świątynią Boga.
Wydarzenie świąteczne mówi, że trzyletnia Maria, jako spełnienie obietnicy danej przy jej poczęciu przez jej rodziców Joachima i Annę, jest ofiarowana Bogu w świątyni jerozolimskiej. Małe dziecko jest opiewane wersami wziętymi z Psalmu 45, mistycznie interpretowanego jako proroctwo jej powołania na matkę Mesjasza.
Posłuchaj, córko, spójrz i nakłoń ucha, zapomnij o twym narodzie, o domu twego ojca! Król pragnie twojej piękności: on jest twym panem; oddaj mu pokłon! I córa Tyru nadchodzi z darami; możni narodów szukają twych względów. Cała pełna chwały wchodzi córa królewska; złotogłów jej odzieniem. W szacie wzorzystej wiodą ją do króla; za nią dziewice, jej druhny, wprowadzają do ciebie. Przywodzą je z radością i z uniesieniem, przyprowadzają do pałacu króla. Niech twoi synowie zajmą miejsce twych ojców; ustanów ich książętami po całej ziemi! Przez wszystkie pokolenia upamiętnię twe imię; dlatego po wiek wieków sławić cię będą narody. (Ps 45, 10-17).
Duchowa historia mówi, jak wchodząc do świątyni dziecię Maria jest wprowadzone do Świętego Świętych przez kapłana Zachariasza, ojca Jana Chrzciciela, aby być pod opieką aniołów w przygotowaniu do dziewiczego poczęcia Syna Bożego. Wchodząc do świętego miejsca Maria zamyka cień ziemskiej, fizycznej świątyni Boga, by zacząć rzeczywistość ludzkiej, duchowej świątyni Jego mieszkania, którym sama jest i którym, poprzez nią, całe stworzenie ludzkie staje się w Chrystusie i w Duchu Świętym w Kościele.
Wierni, dzisiaj będziemy się radować, śpiewając Panu w psalmach i pieśniach, czcząc świętą arkę i uduchowiony namiot, który ogarnął nieogarnione Słowo. Maria bowiem zostaje przyprowadzona do Pana w swym nadprzyrodzonym dziewictwie ciała i wielki arcykapłan Zachariasz przyjmuje Ją z radością, jako przybytek Boga.
Dzisiaj uduchowiona świątynia świętej chwały Chrystusa Boga naszego, wśród niewiast jedyna błogosławiona, czysta, zostaje przyprowadzona do świątyni zakonu, aby zamieszkać w Świętym Świętych, a z Nią radują się w duchu Joachim i Anna, i chóry dziewic śpiewają Panu w psalmach, opiewając i czcząc Jego Matkę.
Święta i nieskalana jest przez Ducha Świętego wprowadzana do Świętego Świętych, karmiona przez aniołów będąc najświętszą świątynią świętego Boga naszego, który wszystko uświęcił przez Jej wejście i przebóstwił upadłą naturę zrodzonych z ziemi.
Zgromadźmy się dzisiaj, tłumy wiernych, będziemy radować się duchowo i pobożnie wychwalać Boże Dziecko, Dziewicę i Bogurodzicę, wprowadzoną do świątyni Pańskiej, wybraną ze wszystkich pokoleń jako przybytek Króla wszystkich, Chrystusa Boga.Poprzedzają Ją dziewice ze świecami, czcząc święte wejście Dziewicy. Matki, odrzućcie wszelki ból, radośnie odprowadzajcie Tę, która będzie Matką Boga i pośredniczką radości dla świata. Wykrzyknijmy przeto wszyscy radośnie z aniołem: Raduj się, radości pełna, zawsze orędująca za duszami naszymi! [stichery z wieczerni święta]
Święto wejścia Bogurodzicy do świątyni w głównym hymnie nazywane jest „wstępnym okazaniem Bożej dobroci”, zwiastowanym potem światu przez anioły przy narodzeniu Chrystusa. To pierwsze świętowanie zbawienia, które przychodzi na świat w Jezusie, którym to przede wszystkim Maria jest obdarowana.
W Bożej świątyni uroczyście zjawia się Dziewica i wszystkim głosi Chrystusa. I my donośnie Jej zawołajmy: Raduj się, wypełnienie Opatrzności Stwórcy!
Przeczysta świątynia Zbawcy, najcenniejszy pałac i Dziewica, święta skarbnica chwały Bożej dzisiaj wchodzi do Domu Bożego, wiodąc ze sobą łaskę Bożego Ducha. Sławią Ją aniołowie Boży: Oto jest niebieska arka!
[1] Święto obchodzone jest 21 listopada, z oktawą to znaczy ośmioma dniami celebracji. Słowo Bogurodzica znaczy dosłownie „ta, która rodzi Boga”. To był tytuł Marii, potwierdzony przez trzeci sobór powszechny w Efezie w 433 roku i potwierdzony przez inne sobory. Potwierdza inne prawosławne dogmaty, że Ten, urodzony z Marii jako człowiek to Ten sam, zrodzony z Ojca w Boski sposób przed wiekami: Syn Boży i Syn Marii, jeden i ten sam Syn.
Cytat z Psalmu za Biblią Tysiąclecia. Teksty liturgiczne święta w tłumaczeniu ks. Henryka Paprockiego.
Thomas Hopko – amerykański ksiądz prawosławny, były wykładowca i dziekan Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood, autor popularnych audycji radiowych.
Niniejszy tekst to jeden z rozdziałów książki “The Winter Pascha – Readings for the Christmas-Epiphany Season”.
tłum. Anna Czerewacka
Zimowa Pascha
Gdy na półkuli północnej rozpoczyna się zima, Kościół Chrystusowy zaczyna świętować “wspaniałą, trzydniową Paschę”. Te słowa Typikonu Kościoła prawosławnego – zbioru zasad opisujących, w jaki sposób należy celebrować nabożeństwa – współcześni rosyjscy prawosławni komentatorzy tłumaczą w następujący sposób:
Święto Narodzenia Chrystusa jest jednym z dwunastu głównych świąt Kościoła. Jednak żadne z tych świąt nie jest obchodzone przez Kościół tak uroczyście, jak święto Narodzenia Chrystusa. Nazywane jest Paschą: wspaniałą trzydniową Paschą (Pascha, nie jest jednym z dwunastu głównych świąt Kościoła prawosławnego. W prawosławnej Tradycji, święto Zmartwychwstania jest ponad wszystkimi świętami, tak jak mówi o tym 8 pieśń kanonu Paschy – „święto świąt, uroczystość uroczystości”).
W starych edycjach Typikonu, podobnie jak święto chwalebnego Zmartwychwstania Chrystusa, uroczystość Narodzenia Pańskiego nazywana jest Paschą. To podkreśla ścisłą zależność z tajemnicą naszego zbawienia i wyzwolenia z grzechu i śmierci; tajemnicę, którą Kościół ogłasza w swoim dogmatycznym nauczaniu i z którą prowadzi nas do bezpośredniego kontaktu duchowego poprzez nabożeństwa i sakramenty.
Nabożeństwa Bożego Narodzenia, oficjalnie nazywanego Narodzeniem w ciele Pana Boga i Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa, są świadomie wzorowane na nabożeństwach paschalnych. 40 dniowy post, przedświąteczne przygotowania, królewskie godziny kanoniczne z czytaniami proroctw, listów i fragmentów Ewangelii, hymny wigilii święta i następującej po nich wieczornej liturgii św. Bazylego Wielkiego. Jest też całonocne czuwanie ukoronowane kanonem jutrzni. Po liturgii św. Jana Chryzostoma w dniu święta celebracja jest kontynuowana aż do jej wypełnienia w dniu Spotkania Pańskiego czterdzieści dni później. W centrum okresu świątecznego pozostaje „Święto Światła”, Epifania, oficjalnie nazywana przez Kościół prawosławny Świętem Objawienia Pana Boga i Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa.
Na podstawie tekstów liturgicznych możemy zauważyć zależność Bożego Narodzenia i Epifanii z Wielkanocą, Paschą Chrystusowej śmierci i zmartwychwstania. Narodziny i Chrzest Pana są w bezpośredniej relacji z Jego śmiercią i zmartwychwstaniem. Urodził się, aby umrzeć. Został ochrzczony po to, by powstać z martwych. Harmonia tych wydarzeń jest wręcz przytłaczająca. Piękno tego jest niemal większe, niż wierzący mógłby znieść.
Dzisiaj na drzewie wisi Ten, który na wodach ziemię zawiesił. Na króla aniołów zakładana jest korona cierniowa. W szatę hańby przyobleczony jest Ten, Który niebo przyodziewa obłokami. Policzkowany jest Ten, który w Jordanie uwolnił Adama. Gwoździami przybity jest Oblubieniec Kościoła. Włócznią przebity jest Syn Dziewicy. Kłaniamy się cierpieniom Twym, Chryste. Kłaniamy się cierpieniom Twym, Chryste. Kłaniamy się cierpieniom Twym, Chryste. Okaż nam Twe chwalebne Zmartwychwstanie!
(Stichera śpiewana na jutrzni oraz dziewiątej godzinie kanonicznej w Wielki Piątek- tłum. ks. Henryk Paprocki.)
Dzisiaj rodzi się z Dziewicy Ten, który w dłoni trzyma całe stworzenie, owinięty jest w pieluszki jak każdy człowiek Ten, który ze swej istoty jest niedotykalnym Bogiem, w żłobie spoczął Ten, który umocnił niebiosa słowem na początku, z piersi karmiony jest mlekiem Ten, który na pustyni zesłał ludowi deszcz manny, mędrców przyzywa Oblubieniec Kościoła, ich dary przyjmuje Syn Dziewicy. Kłaniamy się narodzinom Twoim Chryste, kłaniamy się narodzinom Twoim Chryste, kłaniamy się narodzinom Twoim Chryste, okaż nam i Twoje Boże Objawienie!
(Stichera na szóstej godzinie kanonicznej w wigilię Narodzenia Chrystusa- tłum. ks. Henryk Paprocki.)
Jezus leżał jako niemowlę w grocie za panowania cesarza Augusta, po to by mógł leżeć w grobie za panowania Poncjusza Piłata. Był ścigany przez Heroda po to, by mógł być pojmanym przez Kajfasza. Został pogrzebany w chrzcie po to, by mógł zejść do śmierci przez Krzyż. Magowie oddali mu pokłon po to, by całe stworzenie mogło Go wychwalać w Jego zwycięstwie nad śmiercią. Pascha Jego Krzyża została przygotowana przez Paschę Jego Przyjścia. Pascha Jego Zmartwychwstania została zapoczątkowana przez Paschę Jego Wcielenia. Pascha Jego wychwalenia została przepowiedziana przez Paschę Chrztu. Właśnie to chrześcijanie świętują co roku – to, co o. Aleksander Schmemann jako pierwszy nazwał “zimową Paschą”.
Thomas Hopko – amerykański ksiądz prawosławny, były wykładowca i dziekan Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood, autor popularnych audycji radiowych.
Niniejszy tekst to jeden z rozdziałów książki “The Winter Pascha – Readings for the Christmas-Epiphany Season”.
tłum. ks. Paweł Cecha
Początek postu bożonarodzeniowego
Zimowa Pascha: przyjdź i zobacz
Okres Bożego Narodzenia i Objawienia Pańskiego w Kościele prawosławnym rozpoczyna się od czterdziestodniowego postu, który zaczyna się świętem „świętego i powszechnie sławionego apostoła Filipa”. Z tego powodu post bożonarodzeniowy zwany jest czasem „postem filipowym”. (Dzień św. Filipa wypada 14 listopada. Kościół prawosławny nie używa w swojej tradycji słowa „adwent” na określenie tego postu. Słowo to jednak jest doskonałe – należy do wspólnej tradycji Kościoła Zachodniego. Znaczy po prostu „Przyjście”). Choć zbieżność święta św. Filipa i początku postu bożonarodzeniowego jest przypadkowa, to – mówiąc ludzkim językiem – oczy wiary mogą w tym zobaczyć opatrzność Bożą.
Zgodnie z Ewangelią św. Jana, Filip był jednym z pierwszych apostołów powołanych przez Jezusa. Było to w dzień po powołaniu Andrzeja i innego z uczniów Jana Chrzciciela (którym prawdopodobnie jest sam apostoł Jan, gdyż nie jest nazwany). Podobnie jak Andrzej, który poszedł i zawołał swego brata Szymona Piotra, Filip idzie i woła swego przyjaciela Nataniela. Historia jest opowiedziana w Ewangelii Jana w następujący sposób:
„Nazajutrz /Jezus/ postanowił udać się do Galilei. I spotkał Filipa. Jezus powiedział do niego: Pójdź za Mną! Filip zaś pochodził z Betsaidy, z miasta Andrzeja i Piotra. Filip spotkał Natanaela i powiedział do niego: Znaleźliśmy Tego, o którym pisał Mojżesz w Prawie i Prorocy – Jezusa, syna Józefa z Nazaretu. Rzekł do niego Natanael: Czyż może być co dobrego z Nazaretu? Odpowiedział mu Filip: Chodź i zobacz. Jezus ujrzał, jak Natanael zbliżał się do Niego, i powiedział o nim: Patrz, to prawdziwy Izraelita, w którym nie ma podstępu. Powiedział do Niego Natanael: Skąd mnie znasz? Odrzekł mu Jezus: Widziałem cię, zanim cię zawołał Filip, gdy byłeś pod drzewem figowym. Odpowiedział Mu Natanael: Rabbi, Ty jesteś Synem Bożym, Ty jesteś Królem Izraela! Odparł mu Jezus: Czy dlatego wierzysz, że powiedziałem ci: Widziałem cię pod drzewem figowym? Zobaczysz jeszcze więcej niż to. Potem powiedział do niego: Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Ujrzycie niebiosa otwarte i aniołów Bożych wstępujących i zstępujących na Syna Człowieczego”. (J 1, 43-51).
Historia jest typowa dla Ewangelii św. Jana. Ludzie najpierw spotykają człowieka, „Jezusa z Nazaretu, syna Józefa”. Spotykają go jako Człowieka, o którym „pisał Mojżesz w Prawie i prorocy”. Potem idą dalej. W końcu dostrzegają, że ten człowiek nie jest po prostu obiecanym prorokiem i nauczycielem, On jest Pomazańcem, Chrystusem, Mesjaszem, Królem Izraela. Doprawdy – jest Bogiem wcielonym w człowieka.
Schemat w Ewangelii Jana jest ten sam. Widzimy to w opowieści o paralityku przy sadzawce, o Samarytance przy studni, o ślepcu, w rozmowie Jezusa z Martą i Marią przy grobie Łazarza. Kolejność zdarzeń jest identyczna. To kolejność konieczna nie tylko historycznie, ale duchowo i mistycznie.
Musimy najpierw dostrzec Jezusa jako człowieka. Musimy zobaczyć go jako konkretną, ludzką istotę – żyda, rabina, proroka. Musimy spotkać go jako dziecko Marii, syna stolarza, Nazarejczyka. Potem w tym spotkaniu, kiedy nasze oczy są otwarte i serca czyste, możemy zobaczyć „jeszcze więcej”. Możemy poznać Go nie po prostu jako jakiegoś nauczyciela, ale Tego Nauczyciela, nie proroka, ale Tego Proroka. Możemy poznać go nie jako zwykłego syna człowieka, ale jako Syna Człowieczego, przepowiedzianego przez proroka Daniela (Dan 7, 13-14). Możemy poznać go nie jako zwykłego syna Boga, ale jako Bożego Syna, zrodzonego z Ojca przed wiekami (Hbr 1, J 1, 17-18). Możemy rozpoznać go jako Boże słowo w ludzkim ciele, jako obraz Boga w ludzkiej formie (J 1, 1-18; Fl 2, 6-11, Kol 1, 15-20, Hbr 1, 1-3). I w końcu możemy zobaczyć go jako samego Boga, nie Ojca, ale Syna Ojca, Boskiego Boskością samego Ojca, posłanego na zbawienie świata (J 1, 1; 20,18; Fl 2,6; Hbr 1,8. Zostało to teologicznie rozwinięte i formalnie przedstawione w nicejskim Credo).
Pierwszym krokiem na drodze do zimowej Paschy jest spotkanie z Jezusem – człowiekiem. Jesteśmy zaproszeni z Filipem i innymi apostołami, aby „przyjść i zobaczyć”. Jeśli chcemy przyjść i chcemy zobaczyć – uda się nam. Jak pierwsi apostołowie – zobaczymy „jeszcze więcej”, niż się kiedykolwiek spodziewaliśmy. Zobaczymy „niebiosa otwarte i aniołów Bożych wstępujących i zstępujących na Syna Człowieczego”. Zobaczymy Jezusa jako naszego Mistrza i zawołamy do Niego: „Nauczycielu, jesteś Synem Bożym, jesteś Królem Izraela”. I zaczniemy Go znać z tego, kim i czym naprawdę jest. Ale najpierw musimy przyjść. Jeśli nie przyjdziemy, nigdy nie zobaczymy.
O Boga widzący Filipie, z Boskiej inspiracji i natchnienia Świętego Ducha wyśpiewałeś niebiańską ewangelię Zbawiciela i głosiłeś ją światu płomiennym językiem. Całe oszustwo starłeś w proch jak suchą trawę i po całym świecie głosiłeś ewangelię Władcy, Chrystusa, Mistrza wszystkiego.
Boskim wstępowaniem, jak dawny Mojżesz byłeś pouczany, pragnąc widzieć Boga. Widziałeś duchowo jego Obraz, przyjąłeś Syna jako Wiedzę i Świadectwo Ojca, gdyż znani są jako jedna Istota, jedność przez wszystkich z czcią sławiona, jedno Królestwo, Moc, Cześć i Chwała.
O nowy cudzie, większy od wszystkich dawnych cudów! Któż bowiem pozna matkę rodzącą bez męża i noszącą na rękach Tego, który trzyma wszystkie stworzenia? Takie jest Boże przyzwolenie, więc rodzi się. Jego to jako dziecko, Przeczysta, nosiłaś na Twych rękach i macierzyńską odwagę do Niego mając, nie przestawaj modlić się za czczących Ciebie, aby obdarzył łaską i zbawił dusze nasze. (z wieczerni święta apostoła Filipa).
Fragment ewangelii za Biblią Tysiąclecia. Stichera „O nowy cudzie” w tłumaczeniu ks. Henryka Paprockiego.
Thomas Hopko – amerykański ksiądz prawosławny, były wykładowca i dziekan Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood, autor popularnych audycji radiowych.
Niniejszy tekst to jeden z rozdziałów książki “The Winter Pascha – Readings for the Christmas-Epiphany Season”.
tłum. Anna Czerewacka
Święto parafialne
W niedzielę, 10 września Polska Parafia Prawosławna w Brukseli obchodziła swoje święto patronalne – Narodzenie Bogurodzicy. Świąteczne uroczystości zgromadziły ponad 300 wiernych. Boskiej Liturgii przewodniczyli metropolita Belgii Atenagoras oraz przebywający z wizytą w Europie biskup Edmonton Hilarion, który wygłosił świąteczną homilię. Biskup Hilarion swoje kazanie skoncentrował na osobie Bogurodzicy jako tej, która jest najlepszą spośród ludzi, tej dzięki której rozpoczęło się dzieło zbawienia.
W nabożeństwie wzięli udział duchowni z Brukseli, Gandawy, Antwerpii oraz sąsiedniego Dilbeek. Obecni byli Sekretarz Generalny Konferencji Kościołów Europejskich – ks. Heikki Huttunen, generalicja NATO oraz przedstawiciele korpusu dyplomatycznego.
Podczas Liturgii metropolita Atenagoras udzielił święceń diakońskich Filipowi Boone, który będzie niósł posługę w niderlandzkojęzycznej parafii św. Jerzego i św. męcz. Aliny w miejscowości Dilbeek. Diakon Filip jest odpowiedzialny za wydawnictwa Metropolii w języku niderlandzkim.
Po zakończeniu Boskiej Liturgii, metropolita Atenagoras, podziękował biskupowi Hilarionowi za wizytę w Metropolii Belgii i za kazanie, które wygłosił wiernym. Eminencja podziękował także chórom śpiewającym podczas świątecznych nabożeństw – parafialnemu prowadzonemu przez Martę Cechę oraz przebywającemu na zaproszenie parafii chórowi im. Bogdana Onisimowicza pod dyrygenturą dra Marcina Abijskiego. Metropolita podziękował także proboszczowi parafii – ks. Pawłowi Cesze za organizację uroczystości oraz za dobrą współpracę.
Metropolita Atenagoras wspomniał o swojej ostatniej wizycie w Polsce z okazji uroczystości w monasterze na św. górze Grabarce. Nie omieszkał opowiedzieć wiernym o gościnności i miłości jakiej doświadczył od Metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy.
Po nabożeństwie wszyscy zebrali się na świątecznym przyjęciu zorganizowanym przez parafian.
Otwarcie wystawy “Kolory Prawosławia. Polska”
Minionego piątku w Brukseli odbył się wernisaż wystawy „Kolory Prawosławia. Polska”. Od tego dnia kilkaset osób miało możliwość zobaczyć polskie prawosławie widziane przez obiektywy fotografów serwisu internetowego orthphoto.net. Ekspozycję zorganizowała Polska Parafia Prawosławna oraz Województwo Podlaskie. Mecenat nad wystawą objęła Ambasada RP w Brukseli oraz Prawosławna Metropolia Beneluksu.
Podczas otwarcia wystawy wystąpił Męski Chór Kameralny im. Bogdana Onisimowicza pod dyrygenturą dra Marcina Abijskiego. Śpiewacy zaprezentowali zebranym wszystkie tradycje muzyki cerkiewnej obecne na przestrzeni wieków na naszych ziemiach.
W otwarciu wystawy uczestniczyli zaproszeni goście – przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, goście z sąsiednich parafii oraz wierni brukselskiej parafii. Ekspozycję można oglądać do 17 września w cerkwi przy Rue de la Floraison 35 w godzinach od 18 od 21.
www.ORTHPHOTO.net jest unikatowym projektem internetowym stworzonym przez fotografów amatorów i profesjonalistów, którzy chcą dzielić się swoimi zdjęciami reprezentującymi piękno prawosławia na całym świecie.
Święto parafialne 2017 – zaproszenie
Serdecznie zapraszamy wszystkich na święto patronalne naszej parafii – Narodzenie Bogurodzicy. Świąteczne uroczystości rozpocznie wieczernia celebrowana w sobotę 9 września o godz. 18.30.
W niedzielę 10 września zapraszamy na pontyfikalną Boską Liturgię. Nabożeństwu będzie przewodniczył Jego Eminencja Metropolita Belgii Atenagoras. Podczas Liturgii metropolita Atenagoras udzieli święceń diakońskich Filipowi Boone. Nabożeństwa uświetni śpiew chóru pod dyrygenturą dra Marcina Abijskiego oraz chóru naszej parafii.
Po nabożeństwie zapraszamy wszystkich na świąteczny posiłek w sali na tyłach cerkwi przy Rue de la Floraison 35, B-1070 Bruxelles.
Kolory Prawosławia. Polska – wystawa fotografii
Otwarcie wystawy – piątek 8 września o 19.00 w Polskiej Parafii Prawosławnej, Rue de la Floraison 35 1070 Bruxelles.
Wystawę będzie można oglądać między 10.09.2017 a 16.09.2017 w godzinach 18.00 – 21.00.
Podczas otwarcia wystawy wystąpi Męski Chór Kameralny im. Bogdana Onisimowicza pod dyrygenturą dra Marcina Abijskiego.
Ponad 200 zdjęć zrobionych przez 57 fotografów zabierze nas w barwną podróż przedstawiającą kolory prawosławia w Polsce widzianą przez obiektywy fotograficzne i serca fotografów. Ujrzycie cerkwie, zwyczaje religijne, szanowane osobowości związane z wiarą prawosławną: duchownych i wierzących.
ORTHPHOTO jest unikatowym projektem internetowym stworzonym przez fotografów amatorów i profesjonalistów, którzy chcą dzielić się swoimi zdjęciami reprezentującymi piękno prawosławia na całym świecie. Dzięki tym obrazom mamy okazję zobaczyć miejsca, które nigdy nie odwiedzimy osobiście, a także już znane miejsca – możemy je odkryć ponownie, patrząc na nie oczami innych. ORTHPHOTO pozwala nam doświadczać różnorodności i bogactwa prawosławia i inspiruje nas do lepszego poznania.
ORTHPHOTO zawiera ponad 85 000 zdjęć z niemal 80 krajów: od Brazylii po Chiny, od Syberii po Ugandę.
Wystawa organizowana jest przez naszą parafię przy współpracy Województwa Podlaskiego i pod patronatem Ambasady RP w Królestwie Belgii oraz Prawosławnej Metropolii Beneluksu. Błogosławieńśtwa na organizację wystawy udzielili Jego Eminencja metropolita Sawa oraz Jego Eminencja metropolita Atenagoras.
Wielki Post 2017
Przedstawiamy program nabożeństw w Wielkim Poście:
Luty
27 lutego – poniedziałek
18.30 – Kanon św. Andrzeja z Krety
28 lutego -wtorek
18.30 – Kanon św. Andrzeja z Krety
Marzec
1 marca – środa
18.30 – Kanon św. Andrzeja z Krety
2 marca – czwartek
18.30 – Kanon św. Andrzeja z Krety
3 marca – piątek
18.30 – Akatyst
4 marca – sobota
9.00 – Wspomnienie cudu św. Teodora – Liturgia
18.30 – Wieczernia i spowiedź
5 marca – Niedziela Tryumfu ortodoksji – nabożeństwa w katedrze św. Archaniołów przy Avenue de Stalingard 34 –
8.00 – jutrznia, 09.20 – Liturgia
8 marca – środa
18.30 – Liturgia uprzednio poświęconych Darów
10 marca – piątek
18.30 – Akatyst
11 marca – sobota
18.30 – Wieczernia i spowiedź
12 marca – niedziela św. Grzegorza Palamasa –
9.00 – jutrznia, 10.00 – Liturgia
15 marca – środa
18.30 – Liturgia uprzednio poświęconych Darów
17 marca – piątek
18.30 – Akatyst
19 marca – niedziela Adoracji św. Krzyża
8.00 – jutrznia, 09.00 – Liturgia
22 marca -środa
18.30 – Liturgia uprzednio poświęconych Darów
24 marca – piątek
18.30 – Akatyst
25 marca – sobota – ZWIASTOWANIE BOGURODZICY
9.00 – jutrznia, 10.00 – Liturgia
25 marca – sobota
18.30 – Wieczernia
26 marca – niedziela św. Jana Klimaka
9.00 – jutrznia, 10.00 – Liturgia
29 marca – środa
18.30 – Liturgia uprzednio poświęconych Darów
19.30 – Kanon św. Andrzeja z Krety
31 marca – piątek
18.30 – Akatyst
Kwiecień
1 kwietnia – sobota Akatystu
9.00 – Liturgia
2 kwietnia – sobota
18.30 – Wieczernia
3 kwietnia – niedziela św. Marii Egipskiej
9.00 – jutrznia, 10.00 – Liturgia
5 kwietnia – środa
18.30 – Liturgia uprzednio poświęconych Darów
8 kwietnia – sobota Łazarza –
9.00 – jutrznia i Liturgia
18.30 – wieczernia święta Wjazdu Chrystusa do Jerozolimy
9 kwietnia – NIEDZIELA PALMOWA
9.00 – jutrznia, 10.00 – Liturgia
WIELKI TYDZIEŃ:
9 kwietnia – niedziela
18.30 – jutrznia Wielkiego Poniedziałku
10 kwietnia – poniedziałek
18.30 – jutrznia Wielkiego Wtorku
11 kwietnia – wtorek
18.30 – jutrznia Wielkiej Środy
12 kwietnia – środa
18.30 – jutrznia Wielkiego Czwartku i obrzęd św. oleju
13 kwietnia – czwartek
9.00 – Liturgia Wielkiego Czwartku – wspomnienie ustanowienia Eucharystii
18.30 – jutrznia wielkiego piątku z czytaniem 12 ewangelii o męce.
14 kwietnia – piątek
17.00 – wieczernia Wielkiego Piątku z wyniesieniem całunu, jutrznia Wielkiej Soboty
15 kwietnia – sobota
9.00 – Liturgia Wielkiej Soboty
23.30 – Nabożeństwo paschalne
Weekend 19-20 listopada
Weekend w naszej parafii:
sobota, 19 listopada
18.30 – wieczernia
po wieczerni spowiedź
niedziela, 20 listopada
9.00 – spowiedź
9.45 – godziny kanoniczne
10.00 – Liturgia
Po Liturgii zajęcia katechetyczne dla dzieci
18.30 – agrypnia (całonocne czuwanie zakończone Liturgią) z okazji święta Wprowadzenia Bogurodzicy do świątyni.
Zapraszamy!